Nieinwazyjne leczenie mnogich ropni mózgu
w przebiegu noworodkowego zapalenia opon mózgowordzeniowych
o etiologii Proteus mirabilis - opis przypadku
A noninvasive treatment of multiple brain abscesses
in the course of neonatal cerebrospinal meningitis
with Proteus mirabilis as etiological agent - a case study
Aleksandra Billewicz-Kraczkowska1, Beata Kulik-Rechberger1,
Wanda Furmaga-Jabłońska2
1Zakład Propedeutyki Pediatrii Akademii Medycznej w Lublinie
Kierownik: dr hab. n. med. B. Kulik-Rechberger
22Klinika Patologii Noworodków, Niemowląt i Kardiologii DSK w Lublinie
Kierownik: dr hab. n. med. W. Furmaga-Jabłońska
Neurol Dziec 2007; 16, 31: 51-54
STRESZCZENIE
Ropne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych w okresie noworodkowym stanowi nadal poważny
problem kliniczny. Wciąż utrzymuje się wysoka śmiertelność i ryzyko powikłań, między innymi pod
postacią ropni mózgu. W pracy przedstawiono przypadek noworodka płci żeńskiej, urodzonego o
czasie, który w 15 dobie życia został przyjęty do Kliniki Patologii Noworodków z powodu gorączki i
drgawek ogniskowych. Na podstawie obrazu klinicznego i badań dodatkowych rozpoznano ropne
zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych o etiologii Proteus mirabilis. W wyniku zastosowanego leczenia
uzyskano poprawę stanu ogólnego dziecka, ustępowanie laboratoryjnych wykładników infekcji
oraz zmian zapalnych w płynie mózgowo-rdzeniowym. W 15 dobie leczenia stan dziewczynki
pogorszył się, zagorączkowała do 39°C, zaczęła układać się odgięciowo. Wykonane badania
obrazowe mózgu (USG przezciemiączkowe, tomografia komputerowa) ujawniły w obu półkulach
mózgu mnogie ropnie o bardzo cienkiej torebce, które w danym momencie nie kwalifikowały się
do leczenia chirurgicznego. Kontynuowano leczenie zachowawcze, uzyskując regresję zmian w
badaniach obrazowych mózgu oraz całkowitą normalizację płynu mózgowo-rdzeniowego. Dziewczynkę
wypisano do domu po niespełna 9-tygodniowym leczeniu w stanie ogólnym dobrym, bez
cech ogniskowego uszkodzenia oun w badaniu neurologicznym. Wnioski: Z obserwacji autorów
wynika, że zastosowanie przedłużonej antybiotykoterapii w początkowej fazie tworzenia się ropni,
kiedy torebka łącznotkankowa jest cienka, daje szansę na całkowitą ich regresję bez leczenia
chirurgicznego.
Słowa kluczowe: noworodkowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, ropień mózgu, Proteus mirabilis
ABSTRACT
Neonatal cerebrospinal meningitis continues to pose a major clinical problem. An elevated mortality
rate coupled with a high risk of ensuing complications, such as brain abscesses, remains still
high. The reviewed case pertains to a female neonate born spontaneously, at full term in a good
condition. From the 15th day of life the newborn was hospitalized due to an elevated fever and leftsided
partial convulsions. On the basis of clinical imaging, biochemical blood serum infection indices
and the analysis of cerebrospinal fluid revealed suppurative cerebrospinal meningitis induced
by Proteus mirabilis. In result of the instituted treatment (Cephotaxime, Biodacin, and Meronem)
the infant’s general state markedly improved, laboratory indexes of infection and inflammatory
lesions in cerebrospinal fluid subsided. On the 15th day the female infant’s condition significantly
deteriorated, she developed a fever and frequently exhibited tilting positions. The analysis of brain
imaging (CT and ultrasound scan) detected multiple abscesses on both brain hemispheres thinly
encapsulated which at the time did not qualify for surgical treatment. Consequently conservative
treatment was continued (Paraxin, Fortum, Carbenicillina) administering doses specific for oun
infection, leading to involution of the lesions discerned by brain imaging analysis as well as to an ultimate total recovery of cerebrospinal fluid. The patient was discharged after a treatment of less
than 9 weeks in an overall good condition with no signs of oun focal lesion in neurological examination.
Conclusions: Our observation proves that the prolonged institution of antibiotic therapy in
the initial stage of abscess development, when the capsule still remains thin, yields good chances
for a complete recovery without operative management.
Key words: neonatal meningitis, brain abscess, Proteus mirabilis