Vol. 30-31/2021-2022 Nr 60
okładka czasopisma Child Neurology
powiększenie okładki
Informacje o Pismie

NEUROLOGIA DZIECIĘCA

Pismo Polskiego Towarzystwa Neurologów Dziecięcych

PL ISSN 1230-3690
e-ISSN 2451-1897
DOI 10.20966
Półrocznik


Powrót

Surgical treatment of pediatric moyamoya disease: own experience and review of the literature


Leczenie operacyjne choroby moyamoya u dzieci. Doświadczenia własne i przegląd piśmiennictwa




1Dept. of Neurosurgery, The Children’s Memorial Health Institute
2 Dept. of Radiology, The Children’s Memorial Health Institute.

Neurol Dziec 2014; 23, 46: 21-26
Pełen tekst artykułu PDF Surgical treatment of pediatric moyamoya disease: own experience and
review of the literature



ABSTRACT
Background. Moyamoya disease (MMD) is a rare, generalized, mostly progressive and still poorly understood disease of brain vessels, resulting in their occlusion and development of characteristic tangles of collateral circulation visualized by classic cerebral angiography. MMD is one of the few diseases of brain vessels where surgical intervention may change the clinical course, prevent progression and significantly improve prognosis Aim of paper: presentation of own experience concerning surgical treatment of MMD and review of pertinent literature. Material and method. Study population consisted of 4 children with MMD (2 boys and 2 girls), aged 5–11 years at the time of admission (mean age 7.7 y), treated since 2003 thru 2011 (mean follow-up: 6.2 y). Data were obtained based on the analysis of medical records. Results. All three children operated on and one patient treated conservatively are alive and well and did not experience disease progression nor development of new deficits. Conclusions: (1) Treatment of MMD must be individualized due to imprevisible clinical course; (2) Surgical treatment of MMD by multi-burr hole encephalo-duro-periosteal synangiosis is relatively safe and effective. (3) Effective treatment of MMD should be instituted prior to the development of severe and irreversible brain damage; (4) MMD patients require careful monitoring of blood pressure during and after surgery in order to maintain adequate cerebral blood perfusion. (5)Elevated leukocytosis and thrombocytosis in the peripheral blood may suggest possible pathogenetic mechanism – inflammation and hypercoagulation.

Key words: moyamoya disease, surgical treatment, encephalo-duro-periosteal synangiosis, children


STRESZCZENIE
Choroba moyamoya (moyamoya disease – MMD) to rzadka, uogólniona, w większości przypadków postępująca i nadal słabo poznana choroba naczyń krwionośnych mózgu, prowadząca do ich niedrożności i rozwoju charakterystycznego krążenia obocznego, widocznego w angiografii mózgowej. MMD jest jedną z niewielu chorób naczyń mózgu, gdzie interwencja chirurgiczna może zmienić przebieg kliniczny choroby, zapobiec jej progresji i znacznie poprawić rokowanie. Celem pracy była prezentacja własnych doświadczeń odnośnie chirurgicznego leczenia MMD u dzieci i przegląd piśmiennictwa. Materiał i metoda. Analiza obejmowała 2 dziewczynki i 2 chłopców w wieku od 5 do 11 lat w chwili przyjęcia (średnia wieku 7,7 roku), leczonych w latach 2003–2011 z rozpoznaniem MMD (średni okres obserwacji 6,2 roku). Dane uzyskano metodą analizy retrospektywnej dokumentacji medycznej. Zastosowano leczenie operacyjne metodą trepanacji wielootworkowej synangiozy okostnowo-mózgowej umożliwiającej zaopatrzenie w krew mózgu przez naczynia okostnej u 3 dzieci, podczas gdy 1 było leczone zachowawczo. Wyniki. Wszystkie dzieci z grupy badanej żyją, nie wystąpiła u nich progresja choroby ani nie pojawiły się żadne nowe ubytkowe objawy neurologiczne. Wnioski: 1) Leczenie MMD musi być zindywidualizowane z powodu nieprzewidywalnego przebiegu klinicznego. 2) Leczenie operacyjne MMD metodą trepanacji wielootworkowej i synangiozy okostnowo-mózgowej jest relatywnie bezpieczne i skuteczne. 3) Leczenie MMD powinno być wdrożone przed wystąpieniem ciężkiego i nieodwracalnego uszkodzenia mózgu. 4) Pacjenci z MMD wymagają ścisłego monitorowania ciśnienia tętniczego podczas znieczulenia dla uniknięcia jego spadków, grożących niedostateczną perfuzją mózgu. 5) Podwyższona leukocytoza i trombocytoza we krwi obwodowej naszych pacjentów może być wskazówką wyjaśniającą patomechanizm MMD – stan zapalny i nadkrzepliwość.

Słowa kluczowe: moyamoya, leczenie operacyjne, dzieci, synangioza okostnowo-mózgowa


BIBLIOGRAPHY
[] 
Yokosawa M., Hayashi T., Shirane R., et al.: Efficacy of Superficial Temporal Artery-Middle Cerebral Artery Double Anastomoses in a Patient with Rapidly Progressive Moyamoya Disease: Case Report. Neurol Med Chir (Tokyo). 2014 Feb 28. (E-publ. ahead of print).
[] 
Kuroda S., Kamiyama H., Isobe M., et al.: Cerebral hemodynamics and „re-build-up“ phenomenon on electroencephalogram in children with moyamoya disease. Childs Nerv Syst 1995 Apr; 11(4): 214–9.
[] 
Kuwabara Y., Ichiya Y., Sasaki M., et al. Cerebral hemodynamics and metabolism in moyamoya disease--a positron emission tomography study. Clin Neurol Neurosurg 1997 Oct; 99 Suppl 2: S74–8.
[] 
Horowitz M., Yonas H., Albright A.L.: Evaluation of cerebral blood flow and hemodynamic reserve in symptomatic moyamoya disease using stable Xenon-CT blood flow. Surg Neurol 1995; 44: 251.
[] 
Matsushima Y., Inaba Y.: Moyamoya disease in children and its surgical treatment. Introduction to surgical procedure and follow-up angiograms. Child‘s Brain 1984; 11: 155.
[] 
Golby A.J., Marks M.P., Thompson R.C., et al.: Direct and combined revascularization in pediatric moyamoya disease. Neurosurgery 1999; 45: 50.
[] 
Kennedy B.C., McDowell M.M., Yang P.H., et al. Pial synangiosis for moyamoya syndrome in children with sickle cell anemia: a comprehensive review of reported cases. Neurosurg Focus 2014 Jan; 36(1).
[] 
Matsushima T., Inoue T.K., Suzuki S.O., et al.: Surgical techniques and the results of a fronto-temporo-parietal combined indirect bypass procedure for children with moyamoya disease: a comparison with the results of encephalo-duro-arterio-synangiosis alone. Clin Neurol Neurosurg 1997 Oct; 99 Suppl 2: S123–7.
[] 
Funaki T., Takahashi J.C., Takagi Y., et al. Incidence of late cerebrovascular events after direct bypass among children with moyamoya disease: a descriptive longitudinal study at a single center. Acta Neurochir (Wien) 2014 Mar; 156(3): 551–559.
[] 
Kodama N., Aoki Y., Hiraga H., et al.: Electroencephalographic findings in children with moyamoya disease. Neurol 1979; 36: 16.
[] 
Navarro R., Chao K., Gooderham P.A., et al.: Less invasive pedicled omental-cranial transposition in pediatric patients with moyamoya disease and failed prior revascularization. Neurosurgery 2014 Mar; 10 Suppl 1: 1–14.
[] 
Scott R.M., Smith J..L, Robertson R.L., et al. Long-term outcome in children with moyamoya syndrome after cranial revascularization by pial synangiosis. J Neurosurg 2004 Feb; 100 (2 Suppl Pediatrics): 142–149.
[] 
McLaughlin N., Martin N.A.: Effectiveness of Burr Holes for Indirect Revascularization in Patients with Moyamoya Disease-A Review of the Literature. World Neurosurg 2014 Jan; 81: 91–98.
[] 
Hankinson T.C., Bohman L.E., Heyer G., et al.: Surgical treatment of moyamoya syndrome in patients with sickle cell anemia: outcome following encephaloduroarteriosynangiosis. J Neurosurg Pediatr 2008 Mar; 1(3): 211–216.
[] 
Kansha M., Irita K., Takahashi S., et al. Anesthetic management of children with moyamoya disease. Clin Neurol Neurosurg 1997 Oct; 99 Suppl 2: 110–113.
[] 
Ilkhchoui Y., Panikkath P.V., Martin H.: Moyamoya disease, revascularisation surgery and anaesthetic considerations. BMJ Case Rep 2014; Jan 8: 2014.
[] 
Fujimura M., Niizuma K., Inoue T., et al.: Minocycline prevents focal neurological deterioration due to cerebral hyperperfusion after extracranial-intracranial bypass for moyamoya disease. Neurosurgery 2014 Feb; 74: 163–170.
[] 
Borowik H., Pogorzelski R., Drozdowski W.: Choroba moyamoya jako przyczyna udaru niedokrwiennego mózgu w młodym wieku. Przegl Lek 2006; 3: 6910–6914.
[] 
Natori Y., Ikezaki K., Matsushima T., et al.: ‚Angiographic moyamoya‘ its definition, classification, and therapy. Clin Neurol Neurosurg 1997 Oct; 99 Suppl 2: 168–172.
[] 
Matsushima Y., Qian L., Aoyagi M.: Comparison of moyamoya disease in Japan and moyamoya disease (or syndrome) in the People‘s Republic of China. Clin Neurol Neurosurg 1997 Oct; 99 Suppl 2: 19–22.
[] 
Scott M.R., Smith E.R.: Moyamoya disease and moyamoya syndrome. New England Journal of Medicine 2009; 360: 1226–1237.
[] 
Kuriyama S., Kusaka Y., Fujimura M. et al.: Prevalence and clinicoepidemiological features of moyamoya disease in Japan: findings from a nationwide epidemiological survey. Stroke 2008; 39: 4–7.
[] 
Hallemeier C., Rich K., Brubb R., Chicoine M., et al.: Epidemiological features of moyamoya disease in Japan: findings from a nationwide survey. Stroke 2006; 37: 1490–1496.
[] 
Inoue T.K., Ikezaki K., Sasazuki T., et al. Analysis of class II genes of human leukocyte antigen in patients with moyamoya disease. Clin Neurol Neurosurg 1997 Oct; 99 Suppl 2: 234–237.
[] 
Tsuda H., Hattori S., Tanabe S., et al. Thrombophilia found in patients with moyamoya disease. Clin Neurol Neurosurg 1997 Oct; 99 Suppl 2: 229–233.
[] 
Jiang T., Perry A., Dacey R.G. Jr. et al.: Intracranial atherosclerotic disease associated with moyamoya collateral formation: histopathological findings. J Neurosurg 2013; 118: 1030–1034.
[] 
Sato M., Kohama A., Fukuda A., et al.: Moyamoya-like disease associated with ventricular hemorrhage. A report of three cases. Neurosurg 1985; 17: 260.
[] 
Aoyagi M., Fukai N., Yamamoto M. et al.: Development of intimal thickening in superficial temporal arteries in patients with moyamoya disease. Clin Neurol Neurosurg 1997 Oct; 99: 213–217.
[] 
Suzuki I., Kodama N.: Moyamoya disease: a review. Stroke 1983; 14: 104.
[] 
Suzuki I., Takaku A.: Cerebrovascular „moyamoya” disease: disease showing abnormal net-like vessels of the brain. Arch Neurol 1969; 20: 288.
[] 
Pilarska E.: Udar niedokrwienny u dzieci: czynniki ryzyka, objawy, leczenie, następstwa. Neurol Pol 2009; v. 18 nr 36: 13–18.
[] 
Kułakowska A., Kapica-Topczewska K., Borowik H., et al.: Choroba moyamoya jako rzadka przyczyna udaru niedokrwiennego mózgu – opis przypadku. Pol Merk Lek 2009; XXVII; 160: 334– 337.
[] 
Kaczorowska M., Jóźwiak S., Litwin M., et al.: Choroba moyamoya współistniejąca ze zwężeniem tętnic pozaczaszkowych – opis przypadku i przegląd piśmiennictwa. Neurol Neurochir Pol 2005; 39: 242–246.
Powrót
 

Najczęsciej pobierane
Semiologiczna i psychiatryczna charakterystyka dzieci z psychogennymi napadami rzekomopadaczkowymi
Neurol Dziec 2018; 27, 55: 11-14
Autyzm dziecięcy – współczesne spojrzenie
Neurol Dziec 2010; 19, 38: 75-78
Obraz bólów głowy w literaturze pięknej i poezji na podstawie wybranych utworów
Neurol Dziec 2016; 25, 50: 9-17

Narzędzia artykułu
Manager cytowań
Format:

Scholar Google
Artykuły aut.:Daszkiewicz P
Artykuły aut.:Roszkowski M
Artykuły aut.:Jurkiewicz E

PubMed
Artykuły aut.:Daszkiewicz P
Artykuły aut.:Roszkowski M
Artykuły aut.:Jurkiewicz E


Copyright © 2017 by Polskie Towarzystwo Neurologów Dziecięcych