Dystrofia miotoniczna - obraz kliniczny, patogeneza i diagnostyka
Myotonic dystrophy - clinical picture, pathogenesis and diagnostics
Małgorzata Sadowska, Katarzyna Wojaczyńska-Stanek, Elżbieta Marszał
Neurol Dziec 2005; 14, 27: 31-36
STRESZCZENIE
Dystrofia miotoniczna (DM) uważana za najczęstszą dystrofię mięśniową w populacji dorosłych, występuje z częstotliwością 1:8000. Jest chorobą uwarunkowaną genetycznie, dziedziczącą się w sposób autosomalny dominujący. Obecnie znane są dwa typy dystrofii miotonicznej, spowodowane mutacjami w obrębie dwóch genów: genu DMPK (dystrophia miotonica protein kinase gene) na chromosomie 19. (DM typu 1) i genu ZNF9 (zinc finger protein gene) na chromosomie 3. (DM 2). W obu przypadkach mutacja ma charakter dynamiczny; w DM1 dochodzi do niestabilnego zwielokrotnienia trójnukleotydu (CTG)n w genie DMPK, a w DM2 ma miejsce ekspansja tetranukleotydu (CCTG)n w genie ZNF9. Etiopatogeneza choroby jest niejasna. Zarówno w DM1, jak i DM2 mutacja dotyczy tej części genu, która nie ulega translacji. W pracy przedstawiono poglądy dotyczące patomechanizmu DM. Obraz kliniczny obu jednostek chorobowych jest podobny, charakteryzuje się osłabieniem i zanikiem mięśni, miotonią oraz wieloukładowymi zaburzeniami o charakterze postępującym. W pełni rozwiniętej postaci DM jest łatwo rozpoznawalna; u młodszych pacjentów jednak może zostać przeoczona. Obraz chorobowy wieku dziecięcego to: asteniczna budowa ciała, miotonia (często słabo wyrażona) oraz nieprawidłowy rozwój intelektualny.
Słowa kluczowe: dystrofia miotoniczna, obraz kliniczny, patogeneza, diagnostyka molekularna
ABSTRACT
Myotonic dystrophy (DM) is considered the most common muscular dystrophy in adult population occuring with 1:8000 freguency. It is a genetically conditioned disease, inherited in a dominant autosomal way. Currently we know two types of myotonic dystrophy caused by mutations of two genes: DMPK gene (dystrophia miotonica protein kinase gene) on the 19th chromosome (DM type 1) and ZNF9 gene (zinc finger protein gene) on the 3rd chromosome (DM2). In both cases the mutation has a dynamic character; in DM1 an unstable multiplication of trinucleotide (CTG) in DMPK gene occurs, and in DM2 an expansion of tetranucleotide (CCTG) in ZNF9 gene takes place. The etiopathogenesis of the disease remains unclear. Both in DM1 and in DM2 the mutation affects this region of gene which is untranslated. This study presents views on DM pathomechanism. The clinical picture of both disease entities is similar, characterized by the weakening and atrophy of muscles, myotony and progressive multi-system disorders. In its fully-developed form DM is easily recognised; in younger patients, however, it may be overlooked. The clinical picture of the infantile period includes: an asthenic constitution, myotony (often weakly expressed) and abnormal intellectual development.
Key words: myotonic dystrophy, clinical picture, pathogenesis, molecular diagnostics